Blog
Veranderen doe je samen!
Op donderdagmorgen komt Emma met haar moeder en haar zus Sophie naar KDC De Blokkentoren. Al bij het binnenkomen hangt Emma aan het been van haar moeder, ze heeft er duidelijk geen zin in. Emma houdt niet van veranderingen en op de groep is er een nieuwe pedagogisch medewerker, Saskia. Sophie rent meteen de groep binnen en pakt de prinsessenjurk. De meeste kinderen waren binnen twee weken aan Saskia gewend, maar Emma heeft hier wat meer tijd voor nodig. Ze wil niet dat Saskia haar optilt, dus moeder loopt met haar naar pedagogisch medewerker Petra. Iedereen snapt dat Emma nu een vertrouwd gezicht nodig heeft, zij zal uiteindelijk echt wel wennen aan de nieuwe situatie.
IKK
Net als kinderen reageren ook volwassenen verschillend op veranderingen. De professionals in de kinderopvang zijn geconfronteerd met De Wet Innovatie en Kwaliteit Kinderopvang (IKK). Deze wet vraagt om maatregelen die de kwaliteit van de kinderopvang verhogen. De ene pedagogisch medewerker is laaiend enthousiast over de komst van de Wet IKK en vraagt ‘Mag ik die cursus gaan volgen?’, de ander zegt ‘Hoezo IKK, doen wij het niet goed of zo?’ en weer een andere pedagogische medewerker zegt niks en denkt, ‘Ik wacht het wel af’. Al deze reacties zijn te begrijpen en mogen er zijn. De vraag is hoe ga je als team met dit soort veranderingen en ontwikkelingen om?
Leren in organisaties
Als je serieus aan de slag wilt met de verbetering van de kwaliteit van de kinderopvang moeten de betrokkenen met elkaar in gesprek. Het is een gezamenlijke taak van zowel de pedagogisch medewerkers, de leidinggevenden, beleidsmedewerkers, het management als het bestuur. In het boek ‘Lerend organiseren en veranderen’ gaan André Wierdsma en Joop Swieringa in op het soort vragen dat centraal kan staan in deze gesprekken en wat deze verschillende soorten vragen teweeg brengen.
Bij ‘hoe-vragen’ staan de regels centraal. Hoe-vragen helpen je om dat wat je al doet te verbeteren. Een voorbeeld is ‘Hoe kunnen wij de communicatie met ouders verbeteren?’.
Bij ‘waarom-vragen’ staat het vernieuwen centraal. Waarom-vragen helpen je om kritisch te kijken naar de regels. Een voorbeeld is ‘Waarom moeten alle materialen om 17u30 opgeruimd worden?’ .
Bij ‘waartoe-vragen’ staat de positie van de organisatie centraal. Waartoe-vragen helpen je om helder te krijgen wat voor organisatie je wilt zijn, welke je missie je hebt, welke identiteit en welke visie. Een voorbeeld is ‘Waartoe moet ons pedagogisch handelen leiden?’.
Tips voor pedagogisch medewerkers (de leidinggevenden, beleidsmedewerkers, het management en het bestuur) om invulling te geven aan IKK:
- Ga het gesprek met elkaar aan over de waarom en de waartoe-vragen die betrekking hebben op het pedagogisch handelen van jullie als team.
- Verschillen in mening en visie mogen er zijn, benut deze om van elkaar te leren.
- Voer deze gesprekken regelmatig en met allerlei betrokkenen.
- Zie veranderen en professionaliseren als een proces waar je nooit klaar mee bent. Heb in dit proces vertrouwen in de goede afloop, net zoals de pedagogisch medewerkers er vertrouwen in hebben dat ook Emma zal wennen aan de veranderde situatie.
Bron: A. Wierdsma & J. Swieringa (2011). Lerend organiseren en veranderen. Groningen/ Houten, Nederland: Noordhoff uitgevers.
