Logo Universiteit Utrecht

Early Years blog

Early Years blog

Blog

door
cedgroep

Wat vieringen met kinderen doen

Natasja van Dijk – CED Groep

Noor staat op haar stoel en friemelt wat ongemakkelijk aan de slierten aan haar feestmuts, terwijl de rest van de kinderen voor haar zingt. Lang zal ze leven in de gloria, hieperdepiep hoera! Ze springt van haar stoel en loopt naar de ton met ingepakte cadeautjes. Noor grabbelt en grijpt een pakje uit de cadeauton. Ze straalt: het is een pot bellenblaas! Dit is haar mooiste verjaardagscadeau.

Er komen elk jaar heel wat vieringen voorbij: het Suikerfeest, Sinterklaas komt op bezoek en er wordt kerst gevierd op de groep. En dit zijn niet de enige vieringen, helemaal niet als je bedenkt dat bijna elk kind ook zijn verjaardag viert. Al die festiviteiten vinden veel volwassenen leuk en gezellig, maar hoe ervaren jonge kinderen dit?

Vieren: rituelen en tradities

Veel vieringen gaan gepaard met rituelen en tradities. Wanneer kinderen deelnemen aan rituelen of tradities krijgen zij het gevoel erbij te horen in de groep [1,2] Samen vieren zorgt voor verbondenheid tussen mensen [3]. Zo herinneren kinderen wie aanwezig waren bij een viering maar ook wie er ontbraken. Ook zorgen vaste rituelen en tradities voor een stuk veiligheid: kinderen weten precies wat er gaat gebeuren.

Veel rituelen zijn gekoppeld aan vieringen als verjaardagen, religieuze feesten of landelijke feestdagen als Bevrijdingsdag. Maar je kunt ook rituelen koppelen aan minder algemene mijlpalen. Denk bijvoorbeeld aan de eerste dag op de peutergroep of school. Zo kun je een kaartje sturen met de uitnodiging voor de eerste dag, een mandje klaarzetten voor zijn spullen en een welkomstliedje zingen. Dit geeft niet alleen het nieuwe kind -en zijn ouders- het gevoel écht welkom te zijn, maar ook de andere kinderen weten dan dat er weer iemand bijkomt. Bovendien zorgen rituelen en tradities die je zelf bedenkt als groep voor een groepsgevoel en warme herinneringen [2].

Enkele feesten worden op de meeste kindcentra en scholen gevierd, zoals Sinterklaas en kerst. Maar niet iedereen viert feesten op dezelfde manier, of zelfs op hetzelfde moment. Denk aan Orthodox Kerstmis begin januari, of Chinees Nieuwjaar tussen eind januari en half februari. Ook zijn er kinderen die het Suikerfeest vieren, Divali, Chanoeka of andere feesten die in hun thuiscultuur gebruikelijk zijn. Vraag de kinderen en hun ouders eens welke feesten zij thuis vieren, zo kun je er ook aandacht aan besteden in de groep. Als je stilstaat bij de diverse feesten, kinderen erover laat vertellen en wellicht ook (groots of juist klein) viert in de groep, erken je ook de cultuur van de kinderen. Kinderen leren trots te zijn op hun eigen cultuur en leren die van anderen kennen.

Maak je eigen feestje: geef kinderen een stem

Vaak bedenken volwassenen hoe feesten als verjaardagen op de opvang of op school worden gevierd. Zij introduceren de rituelen vanuit hun visie op hoe een feest gevierd hoort te worden [4]. Wanneer pedagogisch medewerkers en leerkrachten de kinderen betrekken bij de manier waarop feesten worden gevierd, geven zij de kinderen echt een stem. Zo bedenken kleuters bij het programma Vreedzaam hoe zij verjaardagen willen vieren in de klas [5]. Hiervoor bedenken zij eerst hoe zij de verjaardag van aap willen vieren en organiseren zij samen dit feest. Op deze wijze geven de kinderen vorm aan de rituelen in hun eigen groep en bevordert de leerkracht een meer inclusieve omgeving [4,6]. Ook geef je de kinderen zo verantwoordelijkheid voor de gang van zaken door mee te denken en mee te praten [6].

Kortom, door je te verdiepen in de achtergronden van de kinderen en kinderen te betrekken bij vieringen en rituelen creëer je verbondenheid, een inclusieve omgeving en fijne herinneringen.

Sto lat, sto lat niech żyje, żyje nam. Denis wordt toegezongen door alle kinderen in de groep. Zij hebben verjaardagsliedjes in allerlei talen geleerd en Denis wil als eerste een Pools verjaardagsliedje horen. Hij zingt zelf uit volle borst mee. Hierna mag hij een groepsactiviteit kiezen uit de verjaardagsmand. Denis kiest voor verstoppertje, dat is zijn favoriete spel!

 

 

Referenties

[1] Howell, J., & Reinhard, K., (2016). Rituals and traditions for preschool settings. Teaching Young Children, 9(3), 27-29.

[2] Scully, P., & Howell, J. (2008). Using rituals and traditions to create classroom community for children, teachers, and parents. Early Childhood Education Journal, 36(3), 261-266.

[3] Theobald, M., Busch, G.R., & Nielson, C. (2022). Our stories: Children and celebrations research report 2020-2022. Brisbane: Queensland University of Technology. Verkregen van https://eprints.qut.edu.au/234282/ op 24 maart 2025.

[4] Cline, K.D., Wikete Lee, M.A., Gilb, M., & Bielicki, L. (2023). Bigger than a cupcake: Reimagining birthday celebrations through an equity and inclusion lens. LEARNing Landscapes, 16(1), 59-76.

[5] Scheltema, H., & Van der Ven, M. (2020). De Vreedzame School. Rotterdam: CED-Groep.

[6] Utrechts Kwaliteitskader – Educatie van het jonge kind. (2023) Geraadpleegd op 11 april 2025 van https://www.nuvoorlaterutrecht.nl/documenten