Logo Universiteit Utrecht

Early Years blog

Early Years blog

Blog

door
cedgroep

Voorlezen, op avontuur in het kindcentrum én thuis!

In het lokaal van juf Anniek kunnen de kinderen fantastische avonturen beleven. De themahoek is een kasteel met bijbehorende verkleedkleding. Juf Anniek leest het boek ‘De koning zonder paard’ voor en bij de verteltafel kunnen de kinderen dit verhaal naspelen.

Kinderboekenweek en leespromotie

Natasja van Dijk – CED Groep

De Kinderboekenweek is weer gestart, het thema van 2025 is Vol avontuur! De Kinderboekenweek vormt samen met de Voorleesdagen elk jaar een aanleiding om lezen en voorlezen te promoten. Leerkrachten en pedagogisch professionals lezen extra veel voor, zetten boeken in het zonnetje en velen hebben het avonturenthema van de Kinderboekenweek ingepast in hun thema.

Lezen is belangrijk en het is dan ook fijn dat kindcentra (hiermee bedoel ik zowel centra voor kinderopvang als scholen) er nu veel aandacht aan besteden. Maar hoe zit het met lezen thuis? Hoe kun je dat bevorderen?

Programma’s gericht op voorlezen thuis

Ongeveer de helft van de ouders in Nederland leest hun kind regelmatig voor [1]. Ouders lezen vooral voor aan jonge kinderen: 79% van de ouders met kinderen in de leeftijd van 0-5 jaar leest dagelijks voor, terwijl nog maar 49% van de kinderen tussen 8 en 12 jaar dagelijks wordt voorgelezen. Om het voorlezen thuis te stimuleren bestaan er programma’s als BoekStart [2] en de VoorleesExpress [2]. Deze programma’s richten zich vooral op ouders die lager opgeleid zijn, minder verdienen, meertalig zijn of lager geletterd zijn. Echter, bij Boekstart halen juist deze ouders het minst vaak het koffertje op [4]. Dat is jammer, want wanneer ouders de koffer ophalen, maakt 9 van de 10 ouders hun baby meteen lid van de bibliotheek.

Kinderen met een taalachterstand of een risico hierop kunnen via het kindcentrum worden aangemeld voor de VoorleesExpress. Er komt dan gedurende 20 weken een vrijwilliger om thuis voor te lezen en taalspelletjes te doen met het kind. De Voorleesexpress is een effectief programma [5], het heeft een positief effect op verhaalbegrip. Helaas bereikt de VoorleesExpress niet alle doelgroepkinderen, bijvoorbeeld omdat zij niet aan de criteria voldoen of omdat de VoorleesExpress niet actief is in hun woonplaats.

Hoe kun je het voorlezen thuis stimuleren?

Het is handig om te weten welke belemmeringen er zijn om thuis voor te kunnen lezen. Dan kun je die proberen aan te pakken. Er zijn ouders die de Nederlandse taal niet goed genoeg beheersen om in het Nederlands voor te lezen. Sommige ouders zijn laaggeletterd, zij kunnen daardoor niet hun kind voorlezen of voelen zich te onzeker om voor te lezen. Andere ouders zijn niet gewend aan voorlezen en weten dus ook niet precies hoe zij dit moeten aanpakken.

Hieronder staan enkele tips, waardoor ouders alsnog samen met hun kinderen boeken kunnen lezen.

  • Alle kinderen tot 18 jaar kunnen gratis lid worden van de bibliotheek. De meeste bibliotheken hebben ook een collectie (prenten)boeken in andere talen.
  • Als de plaatselijke bibliotheek geen boeken heeft in de eigen taal of de ouders laaggeletterd zijn, is het lezen en kijken van digitale prentenboeken ook een goede optie. Dit kan door in te loggen bij de bibliotheek, waar je kunt genieten van voorleesfilmpjes in het Nederlands en zeven andere talen die te vinden zijn bij de Voorleeshoek. Bereslim is ook te bereiken via de website van de bibliotheek, hier zijn digitale prentenboeken te vinden voor kinderen van 1 tot 7 jaar.
  • Op de website prentenboekeninalletalen.nl zijn 15 prentenboeken beschikbaar die worden voorgelezen in diverse talen en dialecten. Dit is alleen de audio, je moet dus nog wel het bijbehorende boek lenen bij de bibliotheek.
  • Nodig de ouders uit in de groep, bijvoorbeeld tijdens of na de spelinloop, en lees zelf voor aan de kinderen. De ouders zien dan hoe jij als professional voorleest aan de kinderen. Wanneer je interactief voorleest, merken zij ook hoe betrokken de kinderen zijn als je samen in gesprek gaat over het verhaal.

 

Lev zit samen met zijn moeder op de bank. Hij slaat de laatste bladzijde om van ‘Kom uit die kraan!!’, terwijl zijn moeder haar telefoon weglegt. Via prentenboekeninalletalen.nl hebben ze net geluisterd naar het verhaal in het Oekraïens. Ze praten nog even na over het avontuur in hun eigen taal. Lev wijst met rode konen de boeven aan op de prenten. Hij vindt het fijn om samen met zijn moeder een boek te lezen. Morgen neemt hij het boek terug naar het kindcentrum, dan leest juf Anniek het nog een keer voor.

 

Referenties

[1] Stichting Lezen – Leesmonitor. (2025). Ouders lezen vooral voor als kind jong is. Verkregen van https://www.lezen.nl/onderzoek/ouders-lezen-vooral-voor-als-kind-jong-is/ op 10 september 2025.

[2] Boekstart. (z.d.). Meertaligheid. Verkregen van https://www.boekstartpro.nl/home/bibliotheken/meertaligheid.html op 10 september 2025.

[3] Stichting Lezen – leesmonitor. (2025). Professionele ondersteuning werkt preventief. Verkregen van https://www.lezen.nl/onderzoek/professionele-ondersteuning-werkt-preventief/ op 10 september 2025.

[4] Stichting Lezen – Leesmonitor. (2025). Boekstart bereikt 46% jonge ouders. Verkregen van https://www.lezen.nl/onderzoek/boekstart-bereikt-46-jonge-ouders/ op 10 september 2025.

[5] Heinsbroek. (2024). Databank effectieve jeugdinterventies: beschrijving ‘VoorleesExpress’. Utrecht: Nederlands Jeugdinstituut. Gedownload van www.nji.nl/jeugdinterventies.