Blog
Als de wereld schokt
Humanitaire rampen doen zich helaas vaker voor dan we zouden willen. De recente aardbeving in Turkije en Syrië, overstromingen in Pakistan, de oorlog in Oekraïne. Zulke grote gebeurtenissen, die vele mensen het leven kosten, hebben een impact op onze dagelijkse praktijk. Misschien heb je wel kinderen in de groep die familie hebben in de getroffen gebieden? Waarbij de tv, het nieuws en de telefoon overuren draaien in huis, omdat het gezin wanhopig op zoek is naar informatie of contact met dierbaren. Maar ook de jonge kinderen voor wie deze rampen minder dichtbij staan, krijgen vaak meer mee van dit soort nieuws dan we denken. Ze zien blauw-gele vlaggetjes achter de ramen, horen collecteurs aanbellen voor Giro 555, of horen volwassenen praten over het onderwerp. Early years blog schreef al eerder verscheidene blogs over hoe je met kinderen over moeilijke onderwerpen of slecht nieuws kunt praten. In deze blogs nog eens de beste tips op een rijtje.
Slecht nieuws: uit de weg gaan of uitleggen?
Het allerliefst zou je kinderen willen beschermen voor alle negatieve dingen in de wereld. Helaas is dat niet mogelijk en negatief nieuws hoort nu eenmaal bij het leven. Dat betekent ook dat we hier aandacht aan moeten besteden en het niet uit de weg moeten gaan. Wel is het goed om doordachte aandacht te geven. Hierbij 5 tips om dat te doen:
- Vermijd het niet en leg het initiatief bij de kinderen: je hoeft niet al het slechte nieuws in de wereld te benoemen in de groep. Maar als kinderen een vraag hebben, betekent dit dat ze ook behoefte hebben aan een antwoord. Negeer de vragen van kinderen niet door bijvoorbeeld te zeggen; ‘daar hoef jij je niet druk om te maken’. Dit kan er toe leiden dat kinderen onderwerpen als taboe gaan zien en angsten ontwikkelen.
- Vertel de waarheid en geef niet teveel details: het is belangrijk om eerlijk te zijn als kinderen vragen hebben. Bijvoorbeeld wanneer ze vragen of zoiets ook bij ons kan gebeuren, is het niet verstandig om te liegen en te zeggen dat ons zoiets nooit kan overkomen. Spreek ook eerlijk over je eigen twijfels. Het is beter om te zeggen dat je niet weet, dan een kind een uitleg te geven waar je niet zelf van overtuigd bent. Wees wel spaarzaam met de details die je geeft. Moeilijke onderwerpen zijn vaak erg complex en kinderen kunnen niet het hele plaatje in één keer begrijpen. Gebruik de tijd en terugkerende vragen om langzaam de diepte in te gaan over onderwerpen.
- Laat je eigen gevoel zien en stel gerust: wees niet bang om je eigen gevoel bij het onderwerp te tonen. Het is niet slecht om vervelende emoties te ervaren en het helpt het kind emoties te begrijpen als je ze uitspreekt. Zorg wel dat je zelf als professional rustig blijft. Het is niet goed om paniek te zaaien en het is jouw rol om de kinderen zoveel mogelijk gerust te stellen.
- Wees alert en let op veralgemenen: jonge kinderen kunnen nog niet het hele verhaal in één keer bevatten en het is goed om spaarzaam te zijn met details. Daarmee loop je wel het risico dat ze uitspraken (van jou of van anderen) te snel veralgemenen. Wees daar dus alert op en grijp in als je hoort dat kinderen dit doen (bijvoorbeeld als je ze hoort zeggen dat iedereen uit Rusland slecht is vanwege de oorlog).
- Geef aandacht aan het positieve: attendeer kinderen ook op al het positieve dat een ramp vaak teweeg brengt. Benoem bijvoorbeeld hoe mooi het is dat mensen over de hele wereld elkaar proberen te helpen. Ook kun je samen met de kinderen activiteiten bedenken en ondernemen om zelf de getroffen gebieden te helpen.
Meer lezen?
Wil je meer lezen over hoe je lastige onderwerpen kunt bespreken in de groep? Neem eens een kijkje bij deze blogs:
- Ziektes en de dood: https://earlyyearsblog.nl/2023/01/27/moeilijke-onderwerpen-doodzwijgen/
- Vluchten en oorlog: https://earlyyearsblog.nl/2022/04/22/op-de-vlucht/
- Corona en veerkracht: https://earlyyearsblog.nl/2020/10/16/corona-en-het-ontwikkelen-van-veerkracht/
Gelukkig bestaat er ook een hoop positief nieuws in de wereld. Binnenkort schrijven we meer over hoe je op een leuke manier de actualiteit kunt bespreken met jonge kinderen.
