Blog
Proberen is leren, zegt Irma
‘Dat kan ik niet’, zegt mijn dochter van zes als ik haar vraag om zelf haar tas in te pakken. Voordat ik kan antwoorden dat ze dat ze dat toch echt wel moet kunnen, roept haar broertje van drie ‘Irma zegt, proberen is leren’. Ik was al fan van pedagogisch medewerker Irma en nu nog meer! Irma geeft de kinderen een belangrijke boodschap: als je iets (vaak) probeert dan kun je het leren.
Groeimindset
Pedagogisch medewerkers en leerkrachten hebben dus invloed op de zogenaamde ‘groeimindset’ van kinderen. Door kinderen te helpen begrijpen dat vooral inzet belangrijk is om ergens goed in te worden kunnen kinderen zich ontwikkelen.
De Amerikaanse psychologe Dr Carol Dweck beschrijft twee typen mindsets, de groeimindset (growth mindset) en de fixed mindset. Iemand met een groeimindset heeft vertrouwen in het eigen kunnen en weet dat je door oefening kunt groeien. Een groeimindset is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen (en volwassenen), want het draagt bij aan de motivatie, de (leer)prestaties, het doorzettingsvermogen en de creativiteit.
Iemand met een fixed mindset denkt dat intelligentie en talent vaststaat, je hebt het of je hebt het niet.
Het is echter niet zo dat je voor 100% iemand bent met een fixed mindset of iemand met een groeimindset. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een kind vindt dat hij helemaal niet goed kan tekenen en na één poging het papier verfrommelt en weggooit (fixed mindset). Terwijl datzelfde kind eindeloos oefent om te fietsen zonder zijwielen, in de overtuiging dat hij dat gaat leren als hij maar goed oefent (groeimindset).
Gelijke kansen voor alle kinderen
Prestaties van alle kinderen, ongeacht hun achtergrond, gaan omhoog door het stimuleren van de groeimindset. Dat leerkrachten en pedagogisch medewerkers invloed hebben op de mindset van de kinderen, bleek uit onderzoek van Carol Dweck en haar collega’s. Aan leerkrachten van zogenaamde achterstandsscholen in Harlem, South Bronx en een ‘Native American reservation’ werd gevraagd om de groeimindset van de leerlingen te stimuleren. Alle leerlingen gingen enorm vooruit in hun prestaties.
Aan de slag op de groep en in de klas
Hoe stimuleer je nu een groeimindset bij kinderen? Met de volgende tips kun je de kinderen, uit jouw groep of klas, leren dat vooral inzet van belang is:
- Geef de juiste complimenten. Dit zijn complimenten die gericht zijn op de inzet, het proces, de aanpak en het doorzettingsvermogen. Geef geen complimenten gericht op intelligentie of capaciteiten. Zeg dus bijvoorbeeld ‘ik zie dat je nu sommen kunt oplossen die een paar weken geleden nog te lastig waren, wat goed dat je zo hard geoefend hebt’ en zeg niet ‘wat ben jij goed in tekenen’.
- Leer kinderen om van uitdagingen te genieten. Benoem dat je juist leert als je een uitdaging aangaat en dat je niet leert als je makkelijke dingen doet.
- Leg uit dat je kunt leren van fouten. Een fout vertelt je dat je het nóg niet kunt, je kunt het leren door te blijven oefenen.
- Wees je bewust van je eigen fixed en groeimindsets. Als jij bijvoorbeeld zelf als kind dacht dat je niet goed kon rekenen, heb je misschien de neiging om tegen een kind in je klas, dat moeite heeft met rekenen, te zeggen ‘ach joh, ik kon het als kind ook niet’. Dit stimuleert de groeimindset niet. Benadruk dat je door veel te oefenen beter wordt in rekenen. Het maken van sommen die juist een beetje moeilijk zijn zorgt ervoor dat je hersenen ontwikkelen.
Via Google zijn verschillende interessante filmpjes te vinden, ter inspiratie:
