Blog
Investeren in de kinderopvang loont!
Door Ruth Heuvelman en Pauline Slot
De laatste tijd worden steeds meer kinderopvangorganisaties overgenomen door grote investeerders. Dit roept veel reacties op van voor- en tegenstanders. Waar voorstanders aangeven dat dit zorgt voor investering in de kwaliteit, vinden tegenstanders het een zorgelijke ontwikkeling en zou het juist ten koste zou gaan van de kwaliteit. Maar wat zegt wetenschappelijk onderzoek eigenlijk over wat ten goede komt aan de kwaliteit van de kinderopvang?
Betere werkomstandigheden, hogere kwaliteit
Diverse onderzoeken hebben uitgewezen dat de werkomstandigheden van pedagogisch medewerkers een rol spelen in de kwaliteit die zij bieden. Deze werkomstandigheden kunnen gaan over de groepsgrootte, de medewerker-kind ratio, maar hebben ook betrekking op het aanbod van professionalisering en het organisatieklimaat. Wat betekent dit nu concreet voor de praktijk?
Kleinere groepen en gunstige beroepskracht-kindratio
Er is veel onderzoek dat aantoont dat kleinere groepen en een gunstig beroepskracht-kind ratio (het aantal pedagogisch medewerkers in verhouding tot het aantal kinderen op de groep) samengaan met hogere kwaliteit [1]. Als je de zorg hebt over minder kinderen kun je immers meer interacties aangaan die goed afgestemd zijn op de behoeften en de ontwikkeling van de kinderen.
Professionalisering blijkt belangrijke voorspeller
Ook aandacht voor professionalisering van de medewerkers komt onomstotelijk naar voren als belangrijke voorspeller van kwaliteit. De resultaten van de Landelijke Kwaliteitsmonitor Kinderopvang (LKK[1]) laten zien dat na- en bijscholing, inhoudelijk teamoverleg en coaching positieve invloed hebben op zowel de emotionele als de educatieve kwaliteit [2]. Zowel de collegiale samenwerking in teamoverleg, als het feit dat continue professionalisering contractueel (in uren) is vastgelegd, zijn relatief sterke afzonderlijke voorspellers van de educatieve kwaliteit. Goede ondersteuning van de permanente professionele ontwikkeling van de medewerkers binnen de organisatie is belangrijk en zou standaard onderdeel van de arbeidsvoorwaarden kunnen zijn.
Type organisatie en organisatieklimaat zijn mede bepalend
Resultaten uit het Europese CARE-onderzoek[3] laten zien dat medewerkers in centra met een algeheel beter organisatieklimaat en mogelijkheden voor continue professionele ontwikkeling de hoogste emotionele proceskwaliteit bieden. Dit organisatieklimaat omvat onder meer een hoge mate van collegialiteit en het werken aan gezamenlijke doelen vanuit een gedeelde visie.
Ook blijkt dat het type organisatie samenhangt met de geboden kwaliteit [4]. De geëngageerde missionaire organisaties bieden een hogere kwaliteit dan organisaties met een sterker winstoogmerk. Deze geëngageerde professionele organisaties hebben geen of relatief minder vaak een winstdoel, profileren zich vooral op het bevorderen van inclusie en kansengelijkheid en zijn actief en outreachend naar ouders, de wijk en school. Een uitgebreid professionaliseringsaanbod is ook hier een belangrijke pijler. Medewerkers in deze organisaties rapporteren minder werkstress en voelen zich meer verbonden met het team. Organisaties daarentegen met een sterker winstoogmerk, die zich vooral profileren op een hoge mate van dienstverlening aan ouders, blijken juist een lagere kwaliteit te bieden dan deze geëngageerde missionaire professionele organisaties.
Alleen de juiste investering in de kinderopvang loont voor iedereen!
Laten we ons in de discussie vooral richten op de zaken die daadwerkelijk bijdragen aan de kwaliteit van de kinderopvang, zowel voor de kinderen als voor de pedagogisch medewerkers. Wanneer we investeren in een goede werkomgeving en effectieve professionalisering van de pedagogische medewerkers kunnen we pas echt zeggen dat investeren in de kinderopvang loont!
[1] Landelijke Kwaliteitsmonitor https://www.monitorlkk.nl/pathtoimg.php?id=3087
[2] https://www.monitorlkk.nl/pathtoimg.php?id=3095&image=lkk_factsheet_definitief.pdf
[4] “Van de Werf, Slot, Kenis, & Leseman (ingediend voor publicatie)”
