Blog
Kindermishandeling aanpakken, je moet MOED hebben!
Ik weet nog dat ik zo’n twintig jaar geleden in ons eerste huis(je) woonde. Tegenover ons woonde een gezin met jonge kinderen. Deze kinderen waren regelmatig ’s avonds laat nog buiten en droegen soms geen jas als het heel koud was. Ik heb het hier wel eens over gehad met mijn vriend, maar daar is het bij gebleven. Op een gegeven moment hoorden we van mensen uit de straat dat de kinderen uit huis geplaatst waren. Het heeft me lang bezig gehouden dat ik niks gedaan had met de zorgen die wij hadden over de kinderen. Ik heb me destijds voorgenomen om een volgende keer wel te handelen, om bijvoorbeeld mijn zorgen te delen met de ouders.
Iedereen ontmoet kinderen die slachtoffer zijn van kindermishandeling
De cijfers liegen er niet om. Op de website van het NJi (https://www.nji.nl/Kindermishandeling-Probleemschets-Cijfers) is te lezen dat “In 2017 in Nederland tussen de 90.000 en 127.000 kinderen en jongeren van 0 tot 18 jaar blootgesteld zijn aan een vorm van kindermishandeling. Dat is ongeveer 3 procent van alle kinderen in Nederland. Het gaat hierbij om kinderen waarbij professionals mishandeling hebben gesignaleerd. Aangezien niet alle gevallen van kindermishandeling gesignaleerd worden geldt 3 procent als ondergrens.” Op iedere school en ieder kinderdagverblijf zitten dus meerdere kinderen die slachtoffer zijn van kindermishandeling, in welke vorm dan ook.
Herkennen
Onlangs was de week tegen kindermishandeling. Ik heb diverse folders en krantjes gelezen waarin aandacht is voor de signalen van kindermishandeling en wat je kunt doen. De posters, van praten over kindermishandeling, met teksten als ‘Je kunt het wel schudden geldt niet voor baby’s’ en ‘Als ik een laptop was dan zat ik vaker bij mama op schoot’ en ‘Als papa mama slaat…. schrik ik me bont en blauw’ maken diepe indruk.
Er is veel aandacht voor het herkennen van de signalen van kindermishandeling, bijvoorbeeld met behulp van de signalenlijst van het NJi. Dit is een mooi hulpmiddel om een vermoeden van kindermishandeling te onderbouwen, niet om kindermishandeling te bewijzen.
Er is ook het nodige toegankelijk gemaakt voor pedagogisch medewerkers en leerkrachten over hoe je kunt handelen als je het vermoeden hebt dat een kind het slachtoffer is van kindermishandeling.
Herkennen, maar dan….
Twintig jaar geleden heb ik niet gehandeld en ondanks wat we nu allemaal weten over kindermishandeling zijn er ook nu nog veel mensen, waaronder professionals, die niet handelen. Het vraagt namelijk om meer dan kennis en vaardigheden, het vraagt ook om MOED. Je pikt de signalen misschien wel op, maar denkt vervolgens “ik zal het wel mis hebben”, of “het zal wel meevallen”, of “die ouders zijn toch aardig”, of…..
Dat moet veranderen, we moeten de MOED hebben om de signalen die we oppikken serieus te nemen en te handelen.
Tips voor pedagogisch medewerkers en leerkrachten
– Omarm je onderbuikgevoel, denk niet “ik zal het wel mis hebben”.
– Deel je gevoel en de signalen met je collega’s en bedenk samen wat je kunt doen voor het kind en wat je kunt doen met de ouders.
– Doe de dingen die je kunt doen voor het kind (zorg bijvoorbeeld voor iets voor in de pauze, als het kind het niet van thuis mee krijgt).
– Ga in gesprek met de ouders over je zorgen en vraag of en hoe je kan helpen.
– Heb de MOED om niet weg te kijken en niet te denken “ik zal het wel niet goed gezien hebben”.
– Heb de MOED om het verschil te maken voor kinderen die het slachtoffer zijn van kindermishandeling.
– Zorg dat jij die professional bent waarvan het kind over twintig jaar zegt, “zij nam altijd twee boterhammen voor mij mee, toen mijn moeder ze niet kon maken” of ‘hij was degene bij wie ik na school altijd even mijn verhaal kon doen’.
– Mocht je na de gesprekken met ouders het idee hebben dat er meer nodig is, dan kun je overleggen met Veilig Thuis of een melding doen.
Bronnen:
Aandacht voor kindermishandeling:
– https://www.praatoverkindermishandeling.nl/posters-manifestaties/posters-op-een-rij/
Signaleren mbv signalenlijst van het NJi:
– https://www.nji.nl/nl/Download-NJi/signalenkm4tot12.pdf
Hoe te handelen als je het vermoeden hebt dat een kind het slachtoffer is van kindermishandeling:
– https://www.veiligmetdemeldcode.nl/nl_NL/12397/182132/hoe_herken_je_kindermishandeling.html.
